Jacky Schoepen, zoon van stichter Bobbejaan Schoepen, nam jarenlang de dagelijkse leiding van Bobbejaanland op zich. Momenteel spitst hij zich toe op andere projecten, maar de geschiedenis van Bobbejaanland laat hem niet los. Hij is dan ook de perfecte persoon voor een interview over topattractie Revolution. Samen met Sjef Maes (Oud-Technisch Directeur Vekoma) en Wiel Meuwissen (Oud-Manager Engineering Vekoma) beantwoordt hij onze prangende Revolution-vragen...

Dag heren, Revolution was indertijd een groots project. Was zoiets niet een groot risico voor een familiezaak als Bobbejaanland?
Vekoma: Revolution, of "Illusion", zoals de attractie bij Vekoma gekend was, was inderdaad een zeer groots project gezien de combinatie van een halconstructie, een ride-constructie met de speciale nieuwe trein, en dit ook nog eens gecombineerd met audio en video-effecten. Vekoma is in januari 1987 gestart met de ontwikkeling van dit project en het heette toen "Sphärische Anlage" of "Ruimtelijke installatie met projectietechnieken".

Business en zeker amusement business is altijd een zeker of onzeker risico lopen. Steeds een vergelijking maken en het afwegen van de investering in aanschafprijs, installatiekosten en exploitatie versus nieuwigheid, attractiewaarde en capaciteit in personen per uur. Bovendien werder er ook bindende afspraken gemaakt betreffende het alleenvertoningsrecht gedurende een bepaalde tijd en binnen een bepaalde afstand, de actieradius. Het gebouw en en de baan met de treinvom waren reeds bepaald door Vekoma, ook omdat vanwege de projectie van de 70mm-film op de schermen onder en boven, de dimensies van de binnenbouw reeds bepaald waren. Bij zaken als het thema, de effecten, het geluid, de treinlengte en de kleur van de trein, de uitvoering van het station en de toe-en afvoerroute van bezoekers, hadden Bobbejaanland en Opryland natuurlijk wel inspraak.

Jacky Schoepen: Het was een groot project voor een familiezaak maar we wisten ook dat het goed zat met Revolution. Het concept was door Vekoma al redelijk gedetailleerd uitgewerkt en er was nog maar weinig ruimte voor eigen inbreng. Aan bepaalde effecten is er toch wat veranderd. Mijn broer Bob heeft de jaren nadien regelmatig updates gedaan.  Tijdens een bijeenkomst in Phantasialand kwam Jacques Houben van Vekoma met een voorstel. Nadien zijn we zijn voorstel gaan bestuderen en zijn we uiteindelijk tot de aankoop van Revolution over gegaan. Voor zover ik weet is de thematisering en de film verzorgd door een film producer uit de Verenigde Staten, het thema van Revolution was hetzelfde als zijn broertje Chaos in Opryland Nashville.

Revolution is slechts in 2 parken ter wereld gebouwd. Waarom denkt u dat er zo weinig interesse was door andere parken voor dit type achtbaan, terwijl Revolution bij vele mensen hier toch zeer populair is?
Jacky Schoepen: Revolution was de eerste achtbaan ter wereld met film. Beide versies waren inderdaad zeer populair bij het publiek. Uiteindelijk waren de over all-kosten het probleem, inclusief gebouw, etc. Een normale achtbaan had toch meer visibility voor marketing. Vekoma heeft nadien zelf niet veel moeite gedaan om dit type achtbaan verder te promoten. Zij focusten zich meer op “zichtbare achtbanen”.

De film in Revolution is natuurlijk het unicum. Kan je ons daar wat meer over vertellen?
Vekoma: Hier is veel onderzoekswerk naar verricht en er werd gezocht naar een passend thema en een goede timing voor de film. In eerste instantie hebben we in Nederland contact gezocht met Toonder Studio's, bekend van onder ander producties als Olivier B. Bommel en Tom Poes. Uiteindelijk zijn we in Amerika terechtgekomen, waar er ook meer ervaring was met 70mm-opnametechnieken. Volgens mijn collega was dat zelfs bij Steven Spielberg in New York.

Later werden er testopstellingen gemaakt, met een stoel op een draaiplateau, die handmatig met een bepaalde radius rond een vast middelpunt werd bewogen, en waarbij een voorlopige film op een scherm tegen het plafond geprojecteerd werd. Ook werden bij Vekoma tests gedaan met projectie op het parabolisch scherm op ware grootte, waarbij het projectiedoek met ophangconstructie door een kraan 25m de hoogte in werd gehesen en wij vanuit een bak van een hoogtewerker op 20m hoogte het geprojecteerde konden bekijken. Belangrijk voor de uiteindelijke uitwerking was natuurlijk de geleverde projectie en audiotechniek van de firma Contac uit Zwitserland.

De Hall 2000, die als ingang voor Revolution fungeerde, was op vele vlakken een groot probleem, denk maar aan de lekkages in het dak, de toiletten... Waar lag precies de oorzaak van deze problemen?
Jacky Schoepen: Al van bij het begin waren er grote problemen met Hall 2000. Wij moesten een rechtszaak aanspannen. De rechter is zelfs komen kijken naar het gebouw. De structuur was een idee van architect Karel Bogaerts. Die liet zijn ideeën zegevieren maar ze waren niet realistisch. Hij liet het ook uitvoeren door firma’s die dit eigenlijk niet aankonden. Weinig mensen weten hoe de vork juist aan de steel zit. Wij mochten gedurende het proces helemaal niets doen aan het gebouw, ook al waren er zoveel problemen. Dat was behoorlijk frustrerend. In 2004, net na de verkoop aan Parques Reunidos, wonnen wij uiteindelijk de rechtszaak maar het waren de nieuwe eigenaars van Bobbejaanland die het geld ontvingen. Een zaak die ons bloed, zweet en tranen heeft gekost. Architect Bogaerts is mee veroordeeld, alsook een aannemer. Een andere aannemer was ondertussen al failliet waardoor het proces moeilijkheden en vertragingen ondervond.

Kan je ons wat meer vertellen over de structuur en de constructie van de achtbaan?
Jacky Schoepen: Zover ik me nog herinner was de buitentrack volledig gemonteerd aan de wanden, de binnentrack was met een kolommensysteem bevestigd.

Vekoma: De track is van het type Mark 700, waarbij de geleidewielen zich aan de buitenzijde van de track bevinden. Het gebouw en de track vormen een combinatie die berekend is op sneeuw, wind en de dynamische belasting vanuit de bewegende trein.


Waarom is indertijd precies het onderste scherm verdwenen? Was er geen enkele mogelijkheid meer om dit te herstellen? Het gerucht doet de ronde dat ook het onderste scherm gebruikt zou kunnen worden bij evacuaties?
Jacky Schoepen: Dat het zou kunnen gebruikt worden bij evacuaties, was zeker niet de bedoeling. Er waren problemen met de projector en we vonden geen onderdelen. De technische dienst van Bobbejaanland had indertijd naar zijn zin teveel werk met de projectors en er werd elk jaar minder en minder gedaan. Zo stierf het langzaam een stille dood. Ik ben ervan overtuigd dat dit  zo niet moest gegaan zijn mocht er iemand aan gewerkt hebben die meer inzet en liefde voor het geheel had getoond.

De muziek van Revolution is enkele keren veranderd. Welke genoot uw persoonlijke voorkeur?
Jacky Schoepen: Uiteraard "Capriccio Italienne", het nummer dat ik destijds zelf gekozen had. Het gekozen extract van het nummer was heel opzwepend. Ik heb daar enorm veel positieve reacties op gekregen. Een ander mogelijk nummer was een extract uit de film "Backdraft", maar dit werd nooit gebruikt. Het is een deel uit het zesde nummer van de film, welke over vuur en dergelijke gaat en toch wel goed paste bij de beelden. In Revolution waren er immers ook vuurprojecties.

Vekoma: De originele natuurlijk !

Wat betekende de Revolution voor u persoonlijk?
Jacky Schoepen: Véél. Ik vind het jammer dat niet iedereen op dezelfde golflengte zat. Deze attractie verdiende en verdient méér.

Aan Revolution werd regelmatig gesleuteld qua decoratie. Wie van de familie hield zich vooral bezig met deze aanpassingen? 
Jacky Schoepen: Dat was vooral mijn broer Bob. Ik heb me ook eens een keer bezig gehouden met de ingang. Een decoratiefirma heeft toen wat dingen met buizen en dergelijke gedaan.


In Revolution werd er vaak wat veranderd aan de effecten. Zo zijn er ook ooit eens tests geweest met lasers en rookmachines. Kan je ons daar wat meer over vertellen? Is er nooit aan gedacht om Revolution een volledige restyling te geven, zoals het huidige Bobbejaanlandbeleid dat in 2008 heeft gedaan?
Jacky Schoepen: Dat was ook Bob. Hij deed wat hij binnen de mogelijkheden lag, maar zoals ik al zei had mijn moeder soms andere prioriteiten. Voor Danny Nuyts (hoofd technische dienst) betekende dit ook veel extra werk en daar had hij al helemaal geen zin in. Harrie Mangels is er ook nog een tijdje mee bezig geweest maar ook hij kreeg te weinig steun. De Revolution had zeker een restyling nodig, maar wat men nu gedaan heeft vind ik persoonlijk geen restyling.

Vekoma: Er zijn in de eerste fase tests gedaan bij Vekoma met lasers, rook etc. in 1989. Hier is toen niet voor gekozen door Bobbejaanland. Er is wel ooit met Bobbejaanland overlegd om van Revolution een oerwoudthema te maken met centraal lianen, slingerapen en bovenin een regeninstallatie met bliksem en onweer. Dit is er echter nooit van gekomen. Wanneer ik over deze plannen spreek is dat geruime tijd voor bv. 'Droomvlucht' in de Efteling gebouwd werd.

Waren er ook geen plannen om de Hall 2000 af te breken en Revolution te voorzien van een gloednieuwe ingang?
Jacky Schoepen: Dat was zeker de bedoeling! Maar vanwege de rechtszaak konden we niet teveel doen. Al in de jaren '90 waren er tekeningen voor een nieuwe Hall 2000. Dit kaderde tevens in een uitbreiding van het gedeelte waar vroeger de Condor en Breakdance stond. De kassa’s bij de vroegere ingang C zouden in het gebouw worden geïntegreerd. De selfservice "Parasolleke" zou ook in dit reusachtige gebouw worden opgenomen. We hadden zelfs een nieuwe stopplaats voor de Monorail voorzien.

Bedankt Jacky, Sjef en Wiel voor jullie deskundige uitleg !